Tre orë e njëzet e gjashtë minuta për Scorsesen: Filmat po bëhen shumë të gjatë. A është vërtet kështu?

Filmat zgjasin shumë. Është një vëzhgim i zakonshëm mes spektatorëve, të cilët dalëngadalë po kthehen në kinema. Por është edhe një vëzhgim objektiv. Në fakt, do të mjaftonte të shikonim titujt e ndryshëm të publikuar këtë vit. Tre orë e dymbëdhjetë min për “Avatar – The Way of Water” nga James Cameron, dy orë e dyzet e nëntë min të “John Wick 4” nga Chad Stahelski, tre orë “Oppenheimer” nga Christopher Nolan dhe tre orë e nëntë min “Babylon” nga Damien Chazelle. “Killers of the Flower Moon” nga Martin Scorsese u shtua kohët e fundit në listë, me tre orë e njëzet e gjashtë minuta.

Së fundmi për këtë temë foli edhe Alexander Payne. Me rastin e Festivalit të Filmit në Middleburg, ku po promovonte veprën e tij të fundit, “The Holdovers”, ai deklaroi: “Duhet të siguroheni që filmi juaj të jetë sa më i shkurtër. Ka shumë filma të gjatë këto ditë”. Regjisori dy herë fitues i Oskarit (për skenarin e “Sideways” dhe “The Descendants”) më pas shtoi: “Nëse filmi juaj zgjat tre orë e gjysmë, duhet të jetë të paktën versioni më i shkurtër i mundshëm i një filmi tre orë e gjysmë. ‘The Godfather - Part 2’ dhe ‘The Seven Samurai’ janë filma shumë të ngjeshur tre orë e gjysmë, janë mirë”.

Analiza duket se synon pikërisht filmin e Scorsese-s, me Leonardo DiCaprio, Robert De Niro dhe Lily Galdstone, i cili mbërriti në kinema pak kohë më parë. Payne në fund përmblodhi qasjen e tij ndaj temës: “Kinemaja është një kërkim i vazhdueshëm për ekonominë. Ju dëshironi që skenari të jetë sa më i shkurtër që të jetë e mundur. Ju dëshironi që aktrimi të jetë sa më i gjallë që të jetë e mundur, pavarësisht nga ritmi i atij filmi. Dhe pastaj, në montazh, dëshironi që ai të jetë sa më i shkurtër, por jo më i shkurtri”.

Por cila është gjatësia ideale e një filmi? Një sondazh nga The Journal u përpoq ta kuptonte atë. Duke analizuar një kampion prej pak më shumë se 10,000 të intervistuarish, për 34.3% preferohet një kohëzgjatje maksimale prej dy orësh, ndërsa për 27.8% një gjysmë ore shtesë është ende një kompromis i pranueshëm. 12,4% janë njerëz që janë të gatshëm të qëndrojnë të ulur në një kolltuk brenda dhomës për tre ose katër orë. Për pjesën tjetër, filmat në kinema nuk duhet të kalojnë kurrë një orë e dyzet minuta.

Javët e fundit ka qenë vetë Scorsese ai që ka ndërhyrë në mbrojtje të kohëzgjatjes së “Killers of the Flower Moon”. “Ky është një film që duhet parë në ekranin e madh. Ne po bëjmë një film, që duhet parë në ekranin e madh. Mund të shihet në një ekran më të vogël, por për t’u zhytur vërtet në këtë film duhet të merrni kohën tuaj”, i tha ai “Hindustan Times”. “Njerëzit flasin që zgjat tre orë kohë, ama, mund të ulesh para TV dhe të shikosh diçka për pesë orë. Gjithashtu, ka shumë njerëz që shkojnë në teatër për tre orë e gjysmë. Në skenë ka aktorë të vërtetë, nuk mund të ngrihesh e të dalësh. U tregoni atyre respekt. Duhet të tregojmë pak respekt edhe për kinemanë”.

Duke pasur parasysh sukseset në arkë të titujve të përmendur në fillim, njerëzit janë të gatshëm të kalojnë edhe më shumë se tri orë në sallën e kinemasë. Vazhdimi i “Avatar” fitoi mbi një miliardë dollarë në arkat ndërkombëtare dhe “Oppenheimer” iu afrua shifrës miliardë, duke u bërë filmi biografik më i ndjekur ndonjëherë në ekranin e madh, si dhe fitimi më i madh për një film të vendosur gjatë Luftës së Dytë Botërore. Gjatësia e tepërt e një filmi ndonjëherë mund të shërbejë për të përmirësuar të gjithë përvojën kinematografike. Respekti i vënë në pikëpyetje nga Scorsese është i nevojshëm. Si për të vlerësuar punën e kastit artistik dhe teknik dhe në nivel personal.

Mund të jetë një moment për t’u shkëputur nga përditshmëria e egër, nga rutina, e imponuar nga përparimi teknologjik dhe pandemia, ku njerëzit u bënë në mënyrë të pashmangshme subjekt i shpërqendrimeve më të mëdha. Ju zhyteni në errësirën e një dhome, duke ndarë emocione me të huajt, gëzim apo dhimbje. Është kënaqësi të kesh një histori të treguar. Kohëzgjatja duhet të jetë problemi më i vogël.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.