Me rritjen e temperaturave, i nxehti dëmton drejtpërdrejt dhe personat me diabet, për shkak të ndikimit që kanë temperaturat e larta në vlerat e sheqerit në gjak.
Ekspertët e shëndetit publik rekomandojnë një vëmendje të shtuar dhe masa adekuate për të mbajtur nën kontroll sheqerin në gjak gjatë kësaj stine.
Arsyet janë të shumta, disa prej të cilave, nëse kombinohen, si nxehtësia, stresi, ndryshimet në zakonet e të ngrënit, oraret apo aktivitetet sportive, mund të ndikojnë edhe në menaxhimin dhe përparimin e sëmundjes në baza ditore.
Mjekët këshillojnë që në këtë periudhë është e rëndësishme që kjo kategori pacientësh të ndërgjegjësohen me qëllim që të ndërhyjnë paraprakisht, veçanërisht gjatë pushimeve verore.
“Sot, përdorimi i teknologjisë bën që është e mundur të merrni një kontroll dhe ndërgjegjësim më të mirë të glicemisë, duke ju mundësuar të merrni vendime më të informuara për menaxhimin e diabetit dhe të shijoni verën të sigurt dhe pothuajse pa shqetësime”, thonë endokrinologët.
Por cilat janë risqet e të nxehtit tek pacientët me diabet?
Temperaturat e larta mund të ndikojnë në metabolizmin dhe përthithjen e insulinës. Nxehtësia e tepërt mund të shkaktojë djersitje dhe rritje të dehidrimit që mund të çojë në uljen e efektivitetit të insulinës, pra rritjen e sheqerit në gjak.
Por nuk ndalet me kaq, sepse ka elementë të tjerë që duhen marrë parasysh. copa të një enigme të madhe që përshtaten ndryshe dhe që duhen diskutuar me diabetologun referues.
Sipas mjekëve specialistë, 10 gjërat që nuk duhen nënvlerësuar në verë për ata me diabet, veçanërisht të tipit 1 janë:
Ndryshimi i rutinës
Pushimet, udhëtimet ose aktivitetet në natyrë mund të çojnë në vakte të parregullta, orare të ndryshme gjumi dhe ndryshime në rutinat e stërvitjes. Këto ndryshime mund të ndikojnë në nivelet e sheqerit në gjak dhe ta bëjnë më të vështirë kontrollin e sheqerit në gjak. Shpesh e gjejmë veten duke bërë aktivitete frenetike, por duhet të kujtojmë rëndësinë e respektimit të kohës së pritjes midis administrimit të insulinës dhe fillimit të vaktit, edhe në verë, për të shmangur një rritje të mëvonshme të sheqerit në gjak.
Rritja e aktivitetit fizik
Ushtrimet mund të ulin nivelet e sheqerit në gjak, ndaj është e rëndësishme të rregulloni planin tuaj të trajtimit për të parandaluar hipoglikeminë. Këshillohet që të shmangni ushtrimet sportive gjatë orëve më të nxehta të ditës dhe të ruani gjithmonë një gjendje të mirë hidratimi.
Konsumimi i ushqimeve me sheqer ose pijeve alkoolike
Të gjithë jemi më të tunduar për të konsumuar më shumë ushqime dhe pije me sheqer, si akullore, pije të gazuara ose kokteje alkoolike. Këto ushqime dhe pije mund të shkaktojnë ndryshueshmëri të sheqerit në gjak dhe ta bëjnë më të vështirë kontrollin e diabetit tuaj. Ndonjëherë është e vështirë t’u rezistosh këtyre tundimeve dhe, nëse vendos t’i marrësh, duhet të marrësh parasysh efektin e dyfishtë (hipo- dhe hiperglicemik) që mund të kenë. Këshilla është që së pari të flisni për këtë me ekipin tuaj të diabetit, duke kujtuar megjithatë se këto ‘gabime të verës nuk duhet të bëhen të zakonshme.
Rritja e karbohidrateve
Mundësitë për të dalë dhe për të ngrënë jashtë, edhe më shumë se zakonisht, rriten në verë. Preferohet të konsumoni ushqime të lehta, pa harruar ushqimet me bazë karbohidratet në vakte (makaronat dhe/ose sallatat me oriz dhe/ose brusketat dhe/ose buka me fokaçe janë të shkëlqyera), perime dhe fruta (të pasura me ujë, vitamina dhe kripëra minerale) të cilat, duke nxitur një përthithje më të ngadaltë të karbohidrateve, ndihmojnë në mbajtjen e niveleve të glicemisë të qëndrueshme.
Nivelet e hidratimit
Në vapë priremi të pimë kur kemi etje, por është thelbësore të shmangim dehidratimin. Jo të gjithë e dinë se konsumimi i ujit ndihmon në mbajtjen efektive të veprimit të insulinës, duke lejuar nivele më të qëndrueshme të sheqerit në gjak, duke shmangur hipergliceminë, e cila nga ana tjetër rrit dehidratimin për shkak të humbjes së lëngjeve përmes urinës. Kjo shpjegon se sa thelbësore është të pini me bollëk gjatë verës pa pritur ‘stimulën e etjes, veçanërisht për ata me diabet. Ju duhet të preferoni ujë ose çaj/çajra bimorë të bërë në shtëpi pa sheqer, duke shmangur lëngjet, pijet energjike dhe suplementet sportive, përveç rasteve kur ju tregohet specifikisht nga mjeku juaj. Duhet mbajtur mend gjithashtu se sensorët e glukozës funksionojnë më mirë kur personi është i hidratuar mirë.
Ndryshime të papritura të temperaturës dhe stresit
Hyrja dhe dalja nga deti ose pishina ose dalja nga një mjedis shumë i ftohtë në jashtë për shkak të kondicionerit mund të shkaktojë rënie të sheqerit në gjak sepse nxehtësia shkakton zgjerimin e enët e gjakut duke shkaktuar ndonjëherë një përthithje më të shpejtë të insulinës dhe rrjedhimisht një konsum më të shpejtë të glukozës. Edhe situatat e stresit apo shqetësimit gjatë një pushimi apo edhe gjatë udhëtimit për të arritur atje mund të ndikojnë në ndryshueshmërinë e sheqerit në gjak, i cili shpesh rritet.
Ndryshimi i zonës kohore
Zhvendosja dhe qëndrimi në vende të huaja mund të nënkuptojë gjithashtu ndryshimin e orareve të vakteve, matjeve të sheqerit në gjak dhe terapive.
Nëse ndryshimi është vetëm disa orë, orari i vaktit dhe dozat e insulinës ose të barit mund të rregullohen ngadalë. Nëse ndryshimi është më i rëndësishëm, mund t’ju duhet të konsultoheni me mjekun tuaj referues për të planifikuar rregullimet e duhura.
Pasi të keni arritur në destinacionin tuaj ose gjatë një udhëtimi të gjatë, duhet të mbani mend të ndryshoni kohën në pompat e insulinës dhe marrësit e sensorëve, pasi përditësimi nuk bëhet automatikisht. Përpara nisjes, merrni rezerva të mjaftueshme ilaçesh dhe ndihmash teknologjike për të gjithë periudhën e pushimeve për t’u përballur me çdo rast.
Në rast të procedurave të kontrollit (për shembull në aeroport) është e nevojshme të keni certifikatën e diabetologut për bartjen e barnave dhe ndihmave në bagazhin e dorës dhe sepse për sensorët dhe pompat e insulinës këshillohet të shmangni hyrjen në skaner.
Ndryshimet në mjekim
Me temperatura të larta, ndryshime në rutinën dhe zakonet e të ngrënit, doza e insulinës duhet të modifikohet me kujdes për të menaxhuar siç duhet sheqerin në gjak gjatë verës. Falë përdorimit të sensorëve, tani është e mundur të monitorohet më rregullisht sheqeri në gjak, duke ndërhyrë menjëherë në sheqerin e lartë dhe të ulët të gjakut. Prandaj është e nevojshme që gjithmonë të keni në dorë insulinë dhe karbohidrate të absorbuara shpejt. Insulina në përdorim duhet të mbahet në temperaturën e dhomës, por mos harroni se ajo mund të jetë më pak e qëndrueshme në temperatura të larta dhe për këtë arsye duhet të ruhet mirë në mënyrë që të mos ndikojë në efektivitetin e saj. Mund të jetë e dobishme të keni gjithmonë me vete një enë frigoriferike në të cilën këshillohet gjithashtu të mbani glukagonin e injektueshëm, ndërsa ai në formulimin e sprejit të hundës mund të qëndrojë në temperaturën e dhomës.
Argëtim i paplanifikuar
Me pushime është e zakonshme të vendosësh të provosh ndonjë atraksion të veçantë pa qenë domosdoshmërisht sportistë (p.sh. parqe argëtimi, parqe ujore, muzetë interaktivë, etj.). Paparashikueshmëria e lëvizjes dhe argëtimi është tipike për subjektet në moshën e zhvillimit dhe këshillohet që të shmangen ndryshimet e papritura të nivelit të sheqerit në gjak, të kontrollohen gjithmonë nivelet paraprakisht. Terapia me sisteme teknologjike sigurisht që lejon fleksibilitet më të madh se terapia me injeksion.
Përdorimi i teknologjisë
Konfirmohet një mbështetje e vlefshme për menaxhimin e diabetit të tipit 1. Përdorimi i pajisjeve të vogla ngjitëse dhe të papërshkueshme nga uji që lejojnë matjen e vazhdueshme të niveleve të glukozës, disa prej të cilave paralajmërojnë paraprakisht për çdo rënie të sheqerit dhe infuzion insuline. nëpërmjet pompave të insulinës, lejojnë fleksibilitet më të madh në menaxhimin e terapisë. Një qasje e ndërgjegjshme dhe përdorimi i pajisjeve të përshtatshme mund të sigurojë një menaxhim më të mirë të diabetit edhe gjatë vapës së verës. Efekti i temperaturave ndikon gjithashtu në pompat dhe sensorët e insulinës. Djersitja e shtuar dhe qëndrimi në ujë për një kohë të gjatë mund të favorizojnë shkëputjen e hershme të pajisjeve në përdorim. Këshillohet përdorimi i aksesorëve për të nxitur ankorimin më të madh (p.sh. suva, shirita), por është e rëndësishme të mbani mend që gjithmonë të mbani me vete një komplet rezervë të pompës së insulinës dhe një sensor. Për aktivitetet ujore, në rastin e pompës me tuba, këshillohet që të hiqet dhe të vendoset në hije, ndërsa modelet e pompës patch dhe sensorët janë të papërshkueshëm nga uji dhe nuk kërkojnë këtë masë paraprake.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
