‘Emily in Paris’ tregon madhështinë, por a është Parisi vetëm për të huajt?

Nga Gazeta Si - Homologia e Emily-t (në Paris) në serialin e Netflix, tani në sezonin e tretë, është Sylvie Greteau, gruaja magjepsëse që drejton agjencinë pariziane ku e reja amerikane nga Çikago është e mirëpritur - disi me ngurrim - si praktikante ose pak më shumë. Nëse Emily entuziaste i zgjeron gjithmonë sytë para bukurive të qytetit dhe të jetës, aq më e pjekur dhe mbi të gjitha më pariziane, Sylvie, ngre stilin e saj mes mërzisë, si një zonjë që ka jetuar dhe punuar në Ville Lumière i ka parë të gjitha; gjithçka ndryshon një herë, në restorant, kur e ngatërrojnë me nënën e partnerit të saj të ri.

Natyrisht, Sylvie nuk mërzitet për skandalin e supozuar, - në fund të fundit ajo jeton në një vend ku kreu i shtetit është 24 vjet më i ri se gruaja e tij, të cilën e takoi në shkollë. Megjithatë, ajo skenë prek një nga temat themelore të serialit dhe marrëdhënien e përjetshme midis botës, veçanërisht botës anglo-saksone dhe Parisit.

Ville Lumière si një shkollë e jetës

Parisi si një shirit shumë i lartë i njohurive dhe përvojës së jetës, kulturës, lirisë seksuale ose të paktën erotizmit, drejt të cilit gratë, por edhe burrat, kudo në botë përpiqen me dëshpërim, veçanërisht amerikanët e prekur nga kompleksi i inferioritetit të Botës së Re. Edhe francezët jo parizianë e kanë ushqyer prej kohësh këtë marrëdhënie të ndërlikuar. Mbase nuk është rastësi që banorët e Lille ose Le Havre, të cilët gjenden gjeografikisht në veri, përdorin gjithashtu shprehjen ‘monter à Paris’, kur dikush shkon në kryeqytet: “një shkon lart” në Paris, ndërsa niveli ngrihet, të kap një ankth i përhershëm provincial.

Vajza e Yanezit dhe gjembat e kryeqytetit

Sylvie luhet nga Philippine Leroy-Beaulieu, 59 vjeç, një vajzë artistësh: babai i saj është Philippe Leroy (tani 92 vjeç), Yanez i paharruar nga drama televizive Sandokan. Ajo “u ngjit në Paris”, me disa vështirësi fillestare. Pas “Three Men and a Cradle”, Leroy-Beaulieu ishte zhdukur pak para se të kthehej sërish në vëmendje nga seriali “Call my agent” dhe më në fund nga “Emily in Paris”. Mbi idenë se gratë franceze janë më të lira se gratë amerikane, Philippine Leroy-Beaulieu thotë se “në krahasim me gratë amerikane, të cilat ndonjëherë duken si të burgosura të disa kodeve, ne francezët kemi reputacionin e të qenit më të lira... Por nuk është gjithmonë e vërtetë”.

“Nuk është gjithmonë e vërtetë” është kujdesi i detyrueshëm për këdo që frikësohet me të drejtë nga fjali që përgjithësojnë, që pretendojnë të përshkruajnë sjelljen e popujve të tërë, dhe kritika themelore e “Emily in Paris”, veçanërisht në Francë, është se seriali është plot klishe dhe paragjykime: sipas kritikëve, episodet janë një listë e gjatë imazhesh me kartolina të krijuara për të kënaqur idenë që të gjithë kanë pasur tashmë për Parisin (sidomos nëse nuk kanë jetuar kurrë atje), në vend që të tregojnë historinë e realitetit.

Një serial televiziv për brezin e Instagramit

Por “Emily in Paris” është një shfaqje e krijuar për të tërhequr brezin e Instagramit dhe jo një traktat socio-politik që synon studiuesit e Sorbonës. Thelbi i serialit bazohet në tërheqjen që Parisi ka ushtruar gjithmonë ndaj provincialëve nga e gjithë bota: ky, më tepër se një stereotip për t’u mohuar, është një realitet. Parisi është horizonti i ëndërruar, perspektiva e arratisjes drejt një bote më tërheqëse dhe më të sofistikuar.

“Në provinca edhe shiu bëhet shpërqendrim”, sipas vëllezërve Goncourt (të cilët i japin emrin e tyre çmimit letrar parizian, një nga më prestigjiozët në botë). Dhe për t’i shpëtuar monotonisë së provincës, në Atalante të Zhan Vigos, një kryevepër e kinemasë franceze e viteve 1930, Zhulieta udhëton me marinarin Zhan nëpër Francë. Por as jeta nomade nuk mjafton dhe Zhulieta arratiset për të njohur më në fund mijëra dritat e Parisit.

Precedenti i Julia Child

Një “Emily in Paris” që mbërriti disa dekada përpara personazhit të luajtur nga Lily Collins ishte Julia Child. Ajo është bërë një yll televiziv. Sot, në një lloj destinacioni të udhëtimit franko-amerikan, shumë turistë që vijnë nga Shtetet e Bashkuara shkojnë në Paris për të vizituar vendet që frekuentonte Julia Child. Parisi tërhoqi Ernest Hemingway, i cili më pas i dedikoi librin “Parisi është një festë” dhe Jim Morrison, i cili kërkoi më kot për një rilindje dhe shpëtim nga varësitë.

“Nuk mund të kënaqesh me bukurinë”

Sa për britanikët, muzikanti Jarvis Cocker kaloi kanalin për të ndjekur një grua franceze dhe pas divorcit ai vazhdon të jetojë shumë muaj në vit në Paris për të qenë pranë djalit të tij, i bindur se “Parisi është shumë më i bukur se Londra. Ndoshta kjo është arsyeja pse Londra është më e zënë, nuk mund të kënaqesh me bukurinë”. Lëvizja BalanceTonPorc, versioni francez i lëvizjes MeToo, ndoshta i ka dhënë një goditje reputacionit të Parisit si një vend i libertinizmit seksual dhe mendjelehtësisë.

Ata që e njohin më mirë largohen

Parisi, siç e thamë edhe më parë, mbetet një magnet për të gjithë njerëzit ambiciozë dhe kureshtarë në botë, por pak më pak për parisienët, të cilët e njohin më mirë se kushdo tjetër. Duke parë “Emily in Paris”, nuk do të duket dhe ndoshta kjo është një nga arsyet e suksesit të saj, por Parisi është i pisët, qiratë shumë të shtrenjta dhe trafiku gjithnjë e më i madh, madje edhe në korsitë e biçikletave.

Në dhjetë vjet, më shumë se 120,000 parizianë janë larguar nga Ville Lumière, të tërhequr nga Bordeaux, Nantes, Rennes, qytete të mesme që janë më pak të mërzitshme se në të kaluarën dhe ku të jetosh është më e lehtë dhe më e këndshme. Nëse Balzaku përshkruan në mënyrë të përsosur provincialin francez që largohet nga Angoulême për të kërkuar pasurinë e tij në Paris, shumë nga parisienët e sotëm marrin rrugën e kundërt. Por mos i thoni Emily-së! /Il Corriere della Sera/