Një besim i qetë po shfaqet mes errësirës së krizës energjetike të Europës.
Çmimet e gazit natyror po bien me mbushjen e rezervuarëve të magazinimit. Kërkesa po zvogëlohet, e ndihmuar nga moti. Të kalosh dimrin pa u mbështetur në gazin e Vladimir Putin duket e arritshme.
Optimizmi është i tillë që edhe pas shifrave të fundit të dhimbshme të inflacionit të zonës së euros, ekonomistët po imagjinojnë një rënie më të butë përpara.
Besimi nuk duhet të kthehet në vetëkënaqësi
Kostoja dhe përpjekja e madhe në përgatitjen për dimër tregojnë shkallën në të cilën Europa ende po paguan çmimin për varësinë e saj nga gazi rus, i cili dikur përbënte 40% të furnizimeve të Bashkimit Europian; numri tani është nën 20%.
Kërkimi për të mbushur magazinën me gaz përpara dimrit ka kërkuar një përpjekje për të maksimizuar burimet alternative, nga Norvegjia në Emiratet e Bashkuara Arabe, me çmime të kohës së luftës.
Një dimër i ftohtë mund të shterojë tërësisht depozitimin ekzistues dhe të nisë një tjetër garë për të mbushur rezervuarët përsëri, vetëm këtë herë potencialisht pa shtresën 15%-20% të furnizimit nga Rusia.
“Çmimet për verën e ardhshme janë shumë të larta, duke reflektuar rrezikun që magazinimi do të përdoret këtë dimër,” thotë Anise Ganbold, kreu i kërkimit për tregjet globale të energjisë në Aurora Energy Research në MB. (Vetëm rreth 10% e gazit të depozituar është nën kontrollin e drejtpërdrejtë të zyrtarëve publikë.)
Shumë varet gjithashtu nga aftësia për të reduktuar kërkesën, e cila ka një kosto. Vendet po përpiqen të zbusin goditjen ndaj familjeve dhe bizneseve, por rritja e normave të interesit dhe paqëndrueshmëria e tregut financiar po i bëjnë presion Francës dhe Polonisë që të heqin dorë nga mbështetja financiare.
Edhe më keq, blerja e magazinimit po funksionon në mënyrë efektive – ajo i shmang burimet nga nevojat afatgjata për të përmirësuar sigurinë e energjisë. Investimi në kapacitet shtesë magazinimi, në zgjerimin e alternativave ndaj lëndëve djegëse fosile, në teknologji më efikase për energjinë, janë të gjitha zëra të mëdhenj të linjës buxhetore për të ardhmen.
Suksesi varet nëse vendet e BE-së mund të gjejnë një rrugë të unifikuar përmes kësaj krize energjitike. Sado i suksesshëm që ka qenë rimbushja e rezervuarëve të magazinimit, ka qenë kryesisht një histori e përpjekjeve kombëtare. Roli i Gjermanisë ka qenë kyç, pasi ekonomia është më e dukshme e lidhur me gazin rus, por edhe ajo me xhepat më të thellë financiarë për të shpenzuar për t’u çliruar. Për fat të mirë për fqinjët e saj, Gjermania ka qenë e gatshme të shkojë më lart dhe përtej në garën e magazinimit, duke mbushur kapacitetin në pothuajse 100% nga 25% me një kosto të vlerësuar prej pak më pak se 25 miliardë euro, sipas McWilliams të Bruegel. Është duke e shtetëzuar gjigantin e energjisë Uniper SE në proces.
Megjithatë, ana e “policit të keq” të Gjermanisë ka qenë gjithashtu e dukshme në zvarritjen e saj mbi mbajtjen e reaktorëve bërthamorë pa emetim të hapur dhe rezistencën e saj për të ndarë barrën e krizës në mënyrë më të barabartë përmes huamarrjes më të përbashkët.
Ministri i Financave, Christian Lindner, e hodhi poshtë këtë të fundit, edhe pse Berlini planifikon një paketë të brendshme ndihme energjetike deri në 200 miliardë euro – të cilën vendet e tjera kuptohet si një kërcënim konkurrues.
Është koha për përgjigje më të koordinuara. Një program i financuar bashkërisht si kreditë SURE 100 miliardë euro për mbështetjen e punëtorëve mund të synojë investimet në infrastrukturën e energjisë, zinxhirët e furnizimit ose banesat me efikasitet energjetik.
Një “pazar i madh” për energjinë do të inkurajonte burimet e brendshme të furnizimit të qëndrojnë më gjatë, siç është fusha e Groningenit të Holandës.
“Kjo krizë duhet të sinjalizojë fundin e vetëkënaqësisë në lidhje me mënyrën se si ne konsumojmë energji,” thotë Jack Sharples, nga Instituti i Oksfordit për Studimet e Energjisë.
Europa ka treguar një gatishmëri të admirueshme këtë vit për të paguar koston e gabimeve të saj të së shkuarës. Por duhet bërë më shumë. Kostoja e varësisë ishte rreth 100 miliardë dollarë – ne nuk duam të dimë se sa e lartë është kostoja e vetëkënaqësisë.
Burimi: Bloomberg/Përshtati: Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
