.png)
Në një rajon që nuk mungojnë fushëbetejat e përhershme, ujërat Mesdhetare në bregun e Izraelit dhe Libanit, mund të jenë fushëbeteja e re. Një rresht në të drejtat për eksplorimin energjitik në trekëndëshin e mosmarrëveshjeve detare, rrezikon të krijojë një luftë. Hassan Nasrallah, kreu i Hezbollah, organizimi shiit në Liban, i mbështetur nga Irani, paralajmëroi më 9 gusht se “çfarëdolloj arme” që arrin në Liban për ta vjedhur atë do të pritet.
Nasrallah nuk ka ndonjë rol zyrtar në qeverinë e Libanit, por thuhet se është njeriu më i fuqishëm në vend. Forca ushtarake e tij është më e madhe dhe e sofistikuar se sa ajo e shtetit të Libanit, me arsenal raketash dhe dronësh, të dërguara nga Irani. Në fillim të korrikut, tre nga këta dronë u hodhën në një fushë gazi natyror në Karish, 90 km nga bregu izraelit. Një kompani greke, Energea, që operon me licencë izraelite, është gati për të ndërhyrë në fushë. Raketat e Izraelit i shkatërruan dronët, por mesazhi i Nasrallah-ut ishte i qartë. Izraeli nuk duhet të nisë nxjerrjen e gazit muajin e ardhshëm, siç e kishte planifikuar.
Ndonëse Izraeli ka hedhur herë pas herë raketa kundër depove të armëve të Hezbollah për më shumë se një dekadë, ka mënjanuar gjithmonë luftën në një territor libanez. Asnjëra nga palët nuk e dëshiron diçka të tillë. Hezbollahu arriti t’i rezistojë sulmit një mujor të Izraelit dhe vazhdoi të gjuante raketa në qytetet izraelite, edhe pse forcat ajrore të Izraelit sulmuan infrastrukturën civile të Libanit.
Së fundmi, Hezbollah po kërkon të rrisë statusin e vet si një organizatë “rezistence”. “Hezbollah e ka humbur popullaritetin në Liban dhe i duhet të rifitojë legjitimitetin si një grup i armatosur”,- thotë Tamir Hayman, një ish-komandant i Inteligjencës Ushtarake në Izrael. Irani, padroni i Hezbollah dëshiron që ta mbajë Izraelin larg negociatave të fundit për të ringjallur marrëveshjen nukleare me SHBA-në dhe pesë superfuqi të tjera botërore.
Të vetëdijshëm për këtë, amerikanët po përpiqen të gjejnë një ndërmjetësim të zonave ekskluzive ekonomike të dy vendeve në det.
Qeveria e përkohshme e Libanit nën drejtimin e Najib Mikati i ka bërë thirrje Hezbollahut të qëndrojë jashtë mosmarrëveshjes. Por zyrtarët izraelitë janë të shqetësuar se Hezbollahu do të tundohet të sulmojë sërish platformat e prodhimit të gazit. Kjo mund të ndezë një zjarr më të gjerë. “Zgjedhja e një lufte me Izraelin për të drejtat e eksplorimit në det të hapur është një mënyrë e përshtatshme për të pretenduar se ka një ‘pushtim izraelit’ të detit dhe se arsenalet e raketave të Hezbullahut janë të justifikuara. Kjo nuk do të thotë se Hezbollahu dëshiron një luftë, por ajo mund të përshkallëzohet në një të tillë”, – thotë Hayman.
Gazi natyror nën tokat e Mesdheut lindor mund të ndihmojë në zhvillimin e ekonomive të Libanit dhe Egjipit, që janë të ngecura. Gazi offshore mund të mundësojë financimin e projekteve shumë të nevojshme infrastrukturore për palestinezët në Gaza. Ai ka ndihmuar që tani për të forcuar aleancat midis Izraelit, Egjiptit dhe Jordanisë, të cilat tani kanë një sistem të përbashkët gazsjellësi. Arabia Saudite mund të jetë një tjetër përfituese, pasi qyteti i saj futurist, Neom, po ndërtohet pranë kufirit me Jordaninë.
Gërshetimi i Libanit në rrjetin energjetik në Mesdheun lindor ka kuptim, por nuk mund të ndodhë për sa kohë që Libani nuk ka lidhje zyrtare me Izraelin. Burimet e pashfrytëzuara të gazit natyror nën det mund të ofrojnë gjithashtu një alternativë të mirë për vendet europiane që përballen me kriza energjetike, pasi ato përpiqen të heqin dorë nga furnizimet ruse. Por pak kompani nafte do të rrezikonin të kryenin punë kërkimore, të ndërtonin platforma prodhimi dhe të vendosnin tubacione nëse vetë procesi kërcënon të nisë një zjarr./The Economist
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
