“Unë e urrej fytyrën tuaj”, thotë një burrë në dramën komike “Together”. Gruaja me të cilën jeton e krahason atë me kancerin dhe diarrenë.
Dhe në serinë “Scenes from a Marriage”, një xhirim i klasikes televizive të Ingmar Bergmanit të vitit 1973, gruaja do të dalë përfundimisht nga dera. Duke bërtitur dhe u lutur, burri i saj i tërbuar, Jonathan (Oscar Isaac) thotë se ata duhet të shkatërrojnë marrëdhënien e tyre “derisa të kuptojmë se si ta rregullojmë atë”. Mira (Jessica Chastain) kthehet mbrapsht, “Unë nuk kam afeksion më për ty, si ta rregullosh atë?
Argumentet e mëdha dhe madje ulëritëse nga performancat shpërthyese janë një shenjë dalluese e këtij versioni të ri të ekranit të shekullit të 21-të të martesave toksike. Me ide të qarta për marrëdhëniet e kalbura, ato pasqyrojnë një moshë kur divorci është i zakonshëm dhe marrëdhëniet afatgjata nuk përfshijnë gjithmonë martesën. Dhe ata shpesh mbështeten në atë se si ekuilibri i fuqisë midis burrave dhe grave është zhvendosur, të paktën në njëfarë mase, drejt barazisë. Në “Marriage Story”, gruaja (Scarlett Johansson) largohet nga Nju Jorku për t’u kujdesur për karrierën e saj në Los Anxhelos.
Në “Scenes from a Marriage”, përmbysen gjinitë nga seria e Bergman. Këtë herë është gruaja që tradhton, jo burri. Shkëmbimet gjinore nuk sinjalizojnë se gratë – ose burrat – janë fajtorë, thjesht se filmat pasqyrojnë vetë shoqërinë.
Në ditët e vjetra, në ekran si në jetë, çiftet e martuara të pakënaqur kishin mundësi të kufizuara, të gjitha të këqija. Një burrë mund të mashtrojë dhe ndoshta të largohet, sepse divorci ishte skandaloz. Një grua mund të qëndrojë në gjendje të mjerë. Ajo mund të vriste burrin e saj, si në klasikët “Double Indemnity” (1944) dhe “The Postman Always Rings Twice” (1946), të cilat duhet të kenë përmbushur miliona fantazitë e grave. Ose ajo mund të vriste veten, duke kërcyer para një treni si Anna Karenina ose duke gëlltitur helm si Emma Bovary, heroinat letrare të shekullit të 19-të, të cilat kanë qenë burimi i trajtimeve të pafundme të filmit.
Rrjedha e vazhdueshme e Annas, duke filluar nga Greta Garbo në 1935 deri në Keira Knightly në 2012, ende rezonoi me gratë e frustruara të shekullit të 20-të.
Peizazhi për një grua të palumtur është i zymtë nëse një arratisje romantike do të thotë marrëdhënie seksuale me një burrë në një stacion treni, si në Brief Encounter (1945), jashtëzakonisht të popullarizuar.
Valë e re
Një lloj i ri i filmit martesor filloi të shfaqet në vitet 1970 pasi filmat u kapën me revolucionin seksual të viteve ’60 dhe divorci humbi ngjyrën e tij skandaloze. Një shembull kryesor është “An Unmarried Woman” (1978). Personazhi i Jill Clayburgh qëndron në një trotuar ndërsa burri i saj e ndan atë.
“Unë jam i dashuruar me dikë tjetër”, thotë ai, duke qarë nga keqardhja për veten. Por ajo gjen një jetë të re të pavarur dhe romancë me një artist (Alan Bates).
E njëjta gjë është e vërtetë në skenat intime, psikologjike të Bergman-it, të cilat po hetohen nga martesa (të publikuara edhe në një version më të shkurtër filmi), e cila pason prishjen e një martese dhe pasojat e saj.
“Scenes from a Marriage”, me regji nga Hagai Levi është një xhirim besnik në shumë mënyra, duke përfshirë fokusin e tij intensiv në shkëmbimet më shqetësuese të personazheve dhe shqyrtimin e urrejtjes së tyre të pathyeshme në lidhjet dashurore. Përmes pesë episodeve, ajo fillon duke vëzhguar martesën në dukje të qëndrueshme të Mira dhe Jonathan dhe paraqet ndarjen e tyre të zjarrtë dhe takimet seksuale, të diskutueshme pas divorcit. Përmbysja gjinore nuk është një marifet, por një detaj që shton një avantazh bashkëkohor. Mira është një ekzekutive e suksesshme e teknologjisë dhe Jonathan një profesor, me të ardhura më të ulëta. Ndryshimet realiste të shekullit 21 na lejojnë të hyjmë në botën e tyre dhe jetën emocionale në mënyrë më të plotë.
Ne jemi të detyruar ta shohim Mirën si egoiste dhe manipuluese – jo sepse ajo dëshiron të largohet, por për shkak të mënyrës së pashpirt që ajo e bën këtë. Duke e përmbysur origjinalin, këtu gruaja hyn brenda një nate dhe njofton se do të largohet ditën tjetër me burrin më të ri me të cilin ka pasur një lidhje. Është burri i tronditur dhe i plagosur që i lutet asaj të qëndrojë.
Si në të gjithë filmat toksikë të martesës, ata thonë gjëra të qëllimshme lënduese që mund të jenë të pafalshme. Por ato janë gjithashtu gjëra që lidhen me të gjithë ne që kemi thënë, ose kemi dashur të themi, ose e dinim që nuk do të guxonim kurrë t’i thonim me zë të lartë. Është katartike të shikosh, shpesh në formë të ekzagjeruar, argumente që shumica prej nesh ose i përjetojnë ose përpiqen shumë t’i shmangin në realitet.
Menjëherë pasi u shfaq në Suedi, Skenat e Bergman nga një martesë u konsideruan përgjegjëse për rritjen e shkallës së divorcit në vend. Ky mund të jetë mit, por ndikimi i serialit shfaqet patjetër në filmat e marrëdhënieve të shekullit 21, ndonjëherë në homazhe eksplicite. Bergman eksploron një martesë të mundimshme, më pak katastrofike, por përfundimisht të Shekullit 21 midis dy kineastëve, Chris dhe Tony (Vicky Krieps dhe Tim Roth).
Në “Marriage Story”, Johansson dhe Adam Driver janë Nicole dhe Charlie, një aktore dhe një regjisore që punojnë së bashku në atë që sigurisht është kompania e tij teatrore. Një artikull i revistës i përshtatur për ta në murin e shtëpisë së tyre në Bruklin titullohet “Skena nga një martesë”, një frazë që nuk është kurrë një ogur i mirë.
Skenari elokuent i Baumbach fillon me një përshkrim që secili bashkëshort shkroi për tjetrin. Ndër cilësitë e shkëlqyera të Nicole, Charlie thotë, “Ajo mund të kishte qëndruar në LA dhe të ishte një yll filmi, por ajo e la atë për të bërë teatër me mua në Nju Jork”. Ka fillimin e problemit, ose të paktën një shenjë paralajmëruese të hershme. Pjesë e shkëlqimit të filmit është se zgjedhjet e hershme të Nicole janë të dyja të besueshme – ne të gjithë bëjmë gjëra të çmendura në dashuri, ndonjëherë duke e rikonfiguruar veten – dhe retro. Pasi ajo shkon në Los Anxhelos me djalin e tyre për të bërë një shfaqje televizive, ajo i jep peshkaqenit të saj të një avokati (Laura Dern) një shpjegim të gjatë se pse u prish martesa.
Argumenti i ashpër dhe i urryer i Nicole dhe Charlie pasi u ndanë mund të jetë skena më e paharrueshme e filmit. Ai e quan atë një aktore “hack”. Ajo thotë: “Ti më ndriçove me gaz”. Ata pretendojnë se ata e zmbrapsën fizikisht njëri-tjetrin gjatë martesës, dhe – ndoshta edhe më keq – akuzojnë njëri-tjetrin se kanë tiparet më të këqija të prindërve të tyre. Është një lloj luftimi nga i cili nuk ka kthim pas, dhe plotësisht në përputhje me filmat e martesës së thyer sot.
Dalje në rast rreziku
Personazhet e klasës së mesme nuk kanë të drejta ekskluzive për martesat toksike në ekran. Në Derek Cianfrance, The Blue, Valentine (2010), fragmentuar në mënyrë kronologjike, Michelle Ëilliams luan rolin e Cindy, një infermiere dhe nënë e ngacmuar. Ryan Gosling është burri i saj, Dean. Por ata kanë të njëjtat çështje martesore të pamundura për t’u zgjidhur, të njëjtat argumente vrasës të shpirtit. Cianfrance fillon historinë e tij në një pikë të ulët në martesë, pastaj lëviz me hijeshi para dhe mbrapa në momentet e mëparshme kur Dean ishte simpatik dhe Cindy ishte magjepsur prej tij. Por ndërsa ata vendosen në një jetë të zakonshme, ai pi dhe ajo zemërohet. Kur ai shfaqet i dehur dhe abuziv në punën e saj, është ajo që i jep fund gjërave. “Unë kam mbaruar. Unë kam mbaruar duke u zemëruar kështu. Kam mbaruar që ti pi kështu”, bërtet ajo dhe fillon ta godasë me shpullë. Ata të dy kanë dhimbje, por ndryshe nga gratë e një epoke të mëparshme, ajo ka një mënyrë për të ecur përpara.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
