.png)
“Ka momente kur dy personalitete luftojnë brenda meje, Johnny është i miri, Cash është ngatërrestari”. Dhe në 71 vitet e jetës së tij, “Man in Black” - siç e quanin për veshjen dhe zërin e tij, të thellë dhe shumë të errët - ai ka bërë shumë rrëmujëra, veçanërisht për veten e tij.
Por droga, divorcet dhe problemet me ligjin nuk e penguan në karrierën e tij të shkëlqente në një rrugë artistike të bërë nga balada, blues, country. Këngët e frymëzuara nga jeta e përditshme dhe puna e bënin Cash-in të ishte në një udhëkryq mes traditës, country moderne, pop-it komercial dhe rock ‘n’ roll-it.
Një udhëtim që përfundoi më 12 shtator 20 vjet më parë në një shtrat në spitalin Baptist në Nashville dhe që ka një pikë kthese dramatike në një tragjedi familjare.
Vdekja e vëllait të tij
I katërti nga shtatë fëmijët, në Amerikën rurale dhe të varfër të viteve 1930, Johnny Cash lindi në një qytet të vogël në Arkansas më 26 shkurt 1932. Kur ishte vetëm 12 vjeç, do të shenjohej drama e parë për të: vdekja e vëllait të tij Jack, dy vjet më i madh, i vrarë nga një sharrë elektrike. Një ngjarje traumatike, e cila i hap një brazdë brishtësisë emocionale, sidomos për shkak të të atit që e fajëson për aksidentin, madje duke thënë se do të kishte preferuar ta shihte atë të vdekur në vend të vëllait.
Droga
Kështu, dalëngadalë vuajtja e tij u kthye në këngë të thyera e të vuajtura thellë. Dhe për të mbajtur dhimbjen larg, Johnny kthehet te alkooli dhe droga, veçanërisht amfetamina. Një vorbull që i shkakton shumë probleme me ligjin. Dhe gjithashtu shumë arrestime.
Kapja nga policia
Më 2 tetor 1965, Cash ishte tashmë një personazh i famshëm, i cili duhej të mbante ritmin e 300 koncerteve në vit. Dhe ai dinte vetëm një mënyrë për të luftuar stresin: të merrte pilula gjumi për të pushuar dhe amfetamina për t’u rikuperuar shpejt. Dhe shpesh ndodhte që ai të jepte koncerte pa vokal.
Dhe në aeroportin në El Paso, Teksas, policia e kap atë me 668 pilula dexedrine (një stimulues) dhe 475 equanil (një qetësues) në kutinë e zërit të kitarës së tij.
Arrestimet
Dënimi konsiston në një natë në burg, një gjobë 1500 dollarë dhe dëbim nga shteti. Por, para kësaj ai ishte arrestuar edhe gjashtë herë të tjera: për dehje, që ishte gjetur duke fjetur lakuriq në një makinë, se kishte mbledhur lule në një kopsht privat në Starkville, Misisipi.
Në qershor 1965, camper-i i tij mori zjarr dhe dogji më shumë se 500 hektarë të pyllit kombëtar Los Padres në Kaliforni. Kur gjyqtari e pyet pse e bëri këtë, ai përgjigjet: “Nuk isha unë, ishte kamioni im... i cili tani nuk ekziston më dhe nuk mund t'u përgjigjet pyetjeve tuaja...”.
Besimi fetar
Ndërsa edukimi i tij gjithmonë diktonte një besim të zjarrtë, Johnny Cash e gjeti me të vërtetë rrugën e tij shpirtërore në moshë madhore. Në vjeshtën e vitit 1967, ai e kuptoi se kishte arritur në fund mes depresionit, varësisë nga droga, alkoolit dhe martesa e tij me Vivian Liberto mori fund.
Nga (pothuajse) vetëvrasja deri te zbulimi i Zotit
Me makinë ai arrin në Chattanooga, Tenesi, i vendosur për t’i dhënë fund përfundimisht telasheve të tij. Ai zbret në shpellën indiane të Nickajack për t’i dhënë fund jetës. Ai nuk është i vetëdijshëm për shkak të substancave, por ende nuk është i sigurt për vendimin që po merrte. Pastaj ai vendos të ndalojë. Ai është në errësirë totale i shtrirë në shpinë duke pritur vdekjen, kur diçka ndodh: ai ndjen praninë e Zotit brenda vetes dhe kjo prani e bind atë të ndryshojë jetën e tij. Një ndryshim që ndodh edhe falë June Carter.
Johnny dhe June
Historia e dashurisë mes Johnny Cash dhe June Carter filloi në vitin 1968 dhe vazhdoi për 35 vjet, në jetën private dhe në skenë. Një histori aq e bukur, bindëse dhe e turbullt sa u bë komploti i filmit të vitit 2005 “Walk the Line” me regji të James Mangold, me Joaquin Phoenix dhe Reese Witherspoon. Filmi, i bazuar në librin “Man in Black”, nga vetë Cash, mori një vlerësim të madh nga kritika dhe publiku, duke fituar 3 Golden Globes në kategorinë “musical” dhe pesë nominime në Oscars 2006, nga të cilat vetëm një ishte fituar nga protagonisti.
Të dy të martuar
Por kur Johnny dhe June u takuan, ata ishin të dy të martuar dhe ajo, pavarësisht se ishte e dashuruar me kantautorin, e refuzoi disa herë propozimin e tij për martesë, sepse ajo mendonte se nuk mund të përballonte ritmet (dhe zakonet e këqija) të artistit.
Deklarata
Të dy performojnë këngën Jackson, kur papritur ai ndalon. Publiku nuk e kupton arsyen e asaj pauze, muzika ndalet dhe June mbetet në skenë e çorientuar, pa kuptuar se çfarë po ndodh. Në atë moment John i kërkon asaj të martohet sërish me të, para të gjithëve. Dhe ajo thotë po.
Martesa
Johnny dhe June u martuan në mars 1968 dhe u transferuan në një rezidencë në Old Hickory Lake në Hendersonville, Tennessee, disa milje larg Nashville.
Koncertet në burg
Vështirësitë e atyre viteve dhe takimi me fenë patën edhe një efekt tjetër te Cash-i: i dhanë atij forcë emocionale për t’iu drejtuar muzikës së tij atyre që nuk gjenin asnjë formë tjetër shprehjeje. Kështu lindën dy albume të bukura live, të regjistruara në burgjet Folsom dhe San Quentin.
Himni i të burgosurve
Folsom, në veçanti, një nga burgjet më të vjetra në Kaliforni, i njëjti që, gjatë shërbimit të tij ushtarak, ai kishte parë në filmin me titull “Inside the walls of Folsom prison”. Ishte ai film që e frymëzoi të kompozonte një këngë (Folsom prison blues) e cila, e publikuar dikur në vitin 1955, u bë himni i të burgosurve amerikanë.
Një rekord legjendar
Cash vlerësohet nga publiku, ai gjithashtu këndon një këngë të re të kompozuar nga një i burgosur: Greystone Chapel. “Trupi im mund të jetë brenda mureve të burgut, por Zoti e ka liruar shpirtin tim”. Albumi pati një sukses të jashtëzakonshëm dhe “At Folsom Prison” u bë një nga veprat më emblematike dhe më të famshme në historinë e rock-ut.
‘Live at San Quentin’
Një vit më pas një triumf i ri me një tjetër album live pas hekurave.
‘Live at San Quentin’ u regjistrua në burgun me të njëjtin emër ku, si i burgosur, kantautori kishte kaluar natën e Vitit të Ri dhjetë vjet më parë. Dhe, me një repertor të ndryshëm nga Folsom, Cash arrin të mbajë kontrollin e një publiku nervoz, gati për t’u revoltuar, me rojet në fibrilacion. Saga e Johnny Cash vazhdon.
Në mbrojtje të amerikanëve vendas
Paraja gjithashtu është e përfshirë në kauza të ndryshme sociale, duke përfshirë mbrojtjen e amerikanëve vendas. Albumi Bitter Tears: Balads of the American Indian është i vitit 1964: “Lotët e hidhur” të titullit shpërndahen në tetë balada, një rrëfim i pacensuruar me një ndikim të fortë emocional. Projekti lindi në bashkëpunim me Peter LaFarge, një këngëtar popullor, i cili shpesh është shprehur në favor të amerikanëve vendas.
Albumi pati një rezonancë të madhe, veçanërisht me këngën “The ballad of Ira Hayes”. Kjo është historia e një marinari të guximshëm nga beteja e Iwo Jima-s, i cili, pas kthimit në Amerikë, u margjinalizua sepse ishte një indian dhe vdiq nga varfëria dhe vështirësitë në moshën 32-vjeçare.
Rilindja e dytë
Në vitin 1994, me kontratën e re me American Recordings të Rick Rubin, u bë ringjallja e re e Johnny Cash, pas shumë vitesh rënie fizike dhe artistike. Rubin, i konsideruar guru i muzikës amerikane, ka qenë gjithmonë një admirues i madh i tij dhe prezantoi Cash-in në një brez të ri audiencash falë kopertinave të Cat Stevens, Soundgarde, Neil Diamond, Depeche Mode, Simon dhe Garfunkel dhe Sting.
Albumi i parë, American Recordings (1994), është një album thjesht akustik i përbërë nga këngë nga repertori i tij dhe riinterpretime të këngëve të artistëve bashkëkohorë të zgjedhur nga Rubin. Albumi u prit mjaft mirë dhe fitoi çmimin Grammy në kategorinë e albumit më të mirë bashkëkohor popullor.
Mjaft të suksesshme janë edhe albumet Unchained (1998), American III: Solitary Man (2000) dhe American IV: The man comes around (2002). Por “Man in Black” jep një interpretim që bëhet klasik, duke tejkaluar versionin origjinal. Albumi del pothuajse njëkohësisht me një album-homazh kushtuar atij nga kolegë të të gjitha brezave.
Vdekja e June dhe John
Më 15 maj 2003, pak më pak se 74 vjeç, gruaja e tij June vdiq. Në shtator të të njëjtit vit Cash u shtrua në spitalin Baptist në Nashville ku vdiq më 12 shtator në moshën 71-vjeçare. Raporti flet për komplikacione që lidhen me diabetin, por për të gjithë ata që i njohën dhe i donin, John dhe June thjesht iu kthyen këngës së bashku.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
