.png)
Nga Gazeta Si- Parashikimet tregojnë se një fuqi punëtore shëndetësore në plakje po përpiqet të mbajë ritmin me popullsinë që po plaket me shpejtësi në BE. Kjo është arsyeja pse është problem.
Në 2022, mbi një e treta e mjekëve në vendet e BE-së ishin 55 vjeç e lart.
Kjo përqindje ishte 40 për qind ose më shumë në gjysmën e shteteve anëtare.
Sipas raportit ‘Shëndeti: Evropa 2024’, mbi një e treta (35 për qind) e mjekëve në BE ishin 55 vjeç e lart.
Kjo shifër është një mesatare e papeshuar, që do të thotë se nuk merr parasysh madhësinë e popullsisë. Meqenëse përqindja ishte mbi 40 për qind në shtetet anëtare më të populluara, mesatarja ka të ngjarë të jetë më e lartë se 35 për qind.
Situata është më serioze në pothuajse gjysmën e vendeve, ku pothuajse një në pesë mjekë është 65 vjeç e lart.
“Plakja e fuqisë punëtore në shëndetësi, veçanërisht në kombinim me mungesat e vazhdueshme dhe kërkesat në rritje për kujdes shëndetësor, përbën një rrezik serioz për qëndrueshmërinë e sistemeve të kujdesit shëndetësor në Europë”, thotë Ole Johan Bakke, President i Komitetit të Përhershëm të Mjekëve Evropianë (CPME).
Cilat vende kanë pjesën më të lartë të mjekëve të moshuar? Dhe ku është rreziku më i madh i një fuqie punëtore në plakje?
Shumica e mjekëve në Itali dhe Bullgari janë mbi 55 vjeç.
Pjesa e mjekëve të moshës 55 vjeç e lart varionte nga 21 për qind në Rumani në 54 për qind si në Bullgari ashtu edhe në Itali. Kur përfshihej Britania (të dhënat e vitit 2021) me të dhëna të disponueshme, Britania kishte përqindjen më të ulët me 14 për qind, e ndjekur nga Turqia me 15 për qind.
Arsyet pse ekziston një pabarazi e tillë midis Italisë në krye të tabelës dhe Britanisë në fund janë të dyfishta.
“Hendeku i madh midis vendeve si Britania dhe Italia mund t’i atribuohet politikave në lidhje me numrin e kontratave për trajnime pasuniversitare, të cilat në Itali janë zvogëluar për shumë vite për shkak të mungesës së investimeve ekonomike dhe nivelit të ndryshëm të atraktivitetit që këto vende kanë për mjekët e arsimuar jashtë vendit”, shpjegoi Alessandra Spedicato, Presidente e Federatës Evropiane të Mjekëve (FEMS).
Gjermania dhe Franca raportojnë përqindje të larta të mjekëve të moshuar
Në Gjermani dhe Francë, përqindja e mjekëve të moshës 55 vjeç e lart ishte afër gjysmës, përkatësisht 44 për qind dhe 43 për qind.
Vende të tjera ku kjo përqindje arriti në 40 për qind ose më shumë përfshijnë Letoninë, Estoninë, Hungarinë, Belgjikën, Çekinë, Lituaninë, Luksemburgun, Poloninë dhe Qipron.
Të gjitha vendet nordike raportuan përqindje nën mesataren e BE-së, me disa dukshëm të ulëta si Norvegjia dhe Finlanda, ku vetëm 24 për qind e mjekëve ishin të moshës 55 vjeç e lart.
Mjekët e moshës 65+ përbëjnë 1 në 5 në disa vende
Plakja e fuqisë punëtore mjekësore është veçanërisht shqetësuese në disa vende evropiane, ku ata të moshës 65 vjeç e lart përbëjnë gati një në pesë mjekë në më shumë se 10 prej tyre.
Në 11 vende të BE-së, pjesa e mjekëve të moshës 65 vjeç e lart ishte mbi 18 për qind, duke tejkaluar 20 për qind në shumicën e tyre. Kjo ishte 27 për qind në Itali sipas Eurostat.
Në BE, Malta ka pjesën më të lartë të mjekëve të rinj, ata nën 35 vjeç, me 46 për qind, e ndjekur nga Rumania me 34 për qind.
Asnjë vend tjetër i BE-së nuk e kalon 30 për qind në këtë kategori.
Ky përqindje ishte 11 në Itali, 16 në Francë dhe 20 në Gjermani.
Pse pjesa e mjekëve të moshuar është kaq e ndryshme në të gjithë Europën?
Gaetan Lafortune, Koordinator i raportit dhe Ekonomist në OECD-së, deklaroi se ndryshimi i rëndësishëm në përqindjen e mjekëve të moshuar (të moshës 55+) në të gjithë vendet evropiane mund t’i atribuohet një kombinimi të politikave strukturore, si dhe faktorëve kulturorë që ndikojnë si në fluksin e mjekëve të rinj ashtu edhe në mbajtjen ose largimin e mjekëve ekzistues.
Ai shpjegoi se faktori i parë kyç ishin ndryshimet në normat e hyrjes së mjekëve të rinj. Për shembull, disa vende me vende të kufizuara në shkollat mjekësore ose programe specializimi kanë luftuar për të prodhuar mjaftueshëm mjekë të rinj për të zëvendësuar pensionistët.
Pika e dytë kyçe ishin normat e mbajtjes. Ky është gjithashtu një përcaktues i ndryshimeve të mëdha të vëzhguara.
“Ekuilibri i dobët i punës dhe i jetës personale, barrat e larta administrative dhe pagat e pamjaftueshme në disa vende i shtyjnë mjekët e rinj të emigrojnë ose të largohen krejtësisht nga profesioni, duke e anuar fuqinë punëtore klinike të mbetur drejt mjekëve të moshuar”, thotë Lafortune.
Së fundmi, normat e daljes nga profesioni luajnë një rol të madh. Në disa vende, mjekët mund të punojnë përtej moshës standarde të daljes në pension, me mundësi daljeje në pension me faza ose role me kohë të pjesshme, shpesh të stimuluara nga shtesat e pensioneve, ndërsa disa sisteme historikisht kanë detyruar daljen në pension në moshën 65 vjeç, duke kufizuar kështu përqindjen e mjekëve të moshuar.
Gjithashtu, të rinjtë nuk janë më të tërhequr nga ky profesion për shkak të ndryshimeve shoqërore që kanë zvogëluar vlerën tradicionale që i atribuohet rolit të një mjeku, duke favorizuar në vend të kësaj një ekuilibër më të madh midis punës dhe jetës.
Fuqia punëtore në shëndetësi mbetet prapa popullsisë në plakje të BE-së
Sipas raportit, 20 vende të BE-së raportuan mungesë mjekësh në vitin 2022 dhe 2023, ndërsa 15 u përballën gjithashtu me mungesë infermierësh.
Mungesa e punonjësve të shëndetësisë në Evropë është kryesisht e nxitur nga një sfidë “demografike e dyfishtë”, e cila është një popullsi në plakje e kombinuar me një fuqi punëtore shëndetësore në plakje.
Në vitin 2022, raporti i personave të moshës 65 vjeç e lart me punësimin total në sektorin e shëndetësisë dhe kujdesit social të BE-së ishte 3.49.
Kjo parashikohet të rritet në 3.94 deri në vitin 2050, duke treguar një rënie në numrin e punonjësve të shëndetësisë dhe kujdesit social të disponueshëm për person të moshuar.
Burimi: EuroNews.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
